Odpowiedzialność rodzica za szkody wyrządzone przez dziecko

Rodzice bezsprzecznie odpowiadają za szkody wyrządzone przez małoletnie. Dziecko wybiło szybę w oknie sąsiada, popsuło telefon koledze czy też spowodowało inna szkodę na rzecz innej osoby. Za wszelkie przewinienia odpowiadają rodzice, aczkolwiek ich odpowiedzialność zależy od wieku sprawcy oraz okoliczności, w jakich doszło do wyrządzenia owej szkody. Te ostatnie mają bowiem wpływ na zasadę, na której odpowiada się za jej naprawienie. Odpowiadamy, kto odpowiada za szkody wyrządzone przez dzieci i jakie są od tego wyjątki?

Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez dziecko

Zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego dziecko, które nie ukończyło jeszcze 13 roku życia nie odpowiada za wyrządzone przez siebie szkody. Dzieje się tak dlatego, że małoletni nie posiadają zdolności do czynności prawnych i nie można obarczyć ich winą. Oznacza to ni mniej ni więcej, że to właśnie rodzic lub inny ustawowy opiekun ponosi pełną winę za szkody wyrządzone przez dziecko.

Ale są i wyjątki! Sytuacja dotyczy sytuacji, gdy dzieckiem opiekuje się w danym momencie inna osoba bądź też instytucja np. nauczyciela w szkole. Wówczas to oni ponoszą odpowiedzialność za niedopilnowanie malca.

Należy w tym miejscu przytoczyć trochę artykułów. Zgodnie z art. 92 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego dziecko pozostaje aż do ukończenia 18 roku życia (pełnoletności) pod władzą rodzicielską. Zgodnie z kolei z art. 95 § 1 „Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw”.

Art. 426 Kodeksu cywilnego wyraźnie wskazuje, że „Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę”. Z przepisu tego wyraźnie widać, że osobie niepełnoletniej nie można przypisać winy z uwagi na stopień rozwoju psychicznego, który nie pozwala dzieciom do lat 13 właściwie kierować swoim postępowaniem. W związku z powyższym, zgodnie z artykułem 427 „Kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można, ten obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej przez tę osobę, chyba że uczynił zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda byłaby powstała także przy starannym wykonywaniu nadzoru. Przepis ten stosuje się również do osób wykonywających bez obowiązku ustawowego ani umownego stałą pieczę nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można.” Tak więc, co dzieje się w sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod nadzorem osób trzecich, np. będąc w szkole. Tutaj stosuje się nieco inne przepisy.

Odpowiedzialność nauczyciela za szkody wyrządzone przez dzieci

Zgodnie z art. 42 ust. 1 i 2. Karty Nauczyciela ich czas pracy nie możne przekroczyć 40 godzin tygodniowo. W ramach jednak swoich obowiązków zawodowych jest obowiązany realizować zajęcia jak i zajęcia opiekuńcze, co oznacza, że ponosi on pełną odpowiedzialność za zachowanie dziecka, gdy małoletni przebywa pod jego opieką.

Odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dziecko

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że szkody wyrządzone przez nieletnich mogą być bardzo duże. W związku z powyższym coraz popularniejsze są polisy na życie wykupywane właśnie na takie zdarzenia. Co istotne, na szczególnie wysokie koszty narażeni są opiekunowie, którzy podróżują z dzieckiem po krajach Europy Zachodniej i w USA, gdzie ludzie są świadomi możliwości dochodzenia odszkodowania od sprawców szkody, a same koszty leczenia czy też ewentualnych napraw są dużo wyższe aniżeli w Polsce.

Jeżeli mają Państwo pytania, we wszystkich sprawach rodzinnych zapraszamy do kontaktu.