Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Przemoc w rodzinie czy przemoc domowa?

O przemocy w rodzinie mówi się coraz częściej i nie tylko w chwili, gdy staramy się o rozwód z orzeczeniem o winie. Obecnie jednak ma zostać zastąpiona pojęciem przemocy domowej, ponieważ ta, coraz częściej występuje także nieformalnych związkach i wśród byłych małżonków. Dodatkowo dotyczyć będzie nie tylko przemocy fizycznej, ale i psychicznej. Dnia 9 marca 2023 roku Sejm zaakceptował kilka poprawek Senatu do nowelizacji, która następnie trafiła do prezydenta, a ten podpisał ustawę. Zobaczcie, jakie zmiany przewiduje nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Przemoc domowa w szerokim rozumieniu

Przemoc w rodzinie to rodzaj przemoc domowej, która ma miejsce w związku rodzinno-emocjonalnym między członkami rodziny lub osobami pozostającymi w takim związku, takimi jak małżonkowie, partnerzy, rodzice i dzieci.

Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy, w tym: fizyczną (np. bicie, kopanie, zadawanie obrażeń cielesnych), psychiczną (np. obrażanie, zastraszanie, szantaż emocjonalny), seksualną (np. nękanie seksualne, gwałt), ekonomiczną (np. kontrolowanie finansów, uniemożliwienie pracy) oraz negatywne oddziaływanie na dzieci (np. zaniedbywanie, wykorzystywanie seksualne, znęcanie się).

Przemoc w rodzinie jest poważnym problemem społecznym, który powoduje szkody dla ofiar i może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i emocjonalnych. W wielu krajach istnieją programy i instytucje, które pomagają ofiarom przemocy w rodzinie, takie jak ośrodki pomocy dla ofiar przemocy domowej, policja, sądy, poradnictwo psychologiczne i terapia.

Przemoc w rodzinie czy przemoc domowa

Pierwszą istotną wprowadzoną zmianą, była zmiana definicji przemocy w rodzinie. Zastąpiono ją definicją przemocy domowej, której zakres pojęciowy jest znacznie szerszy. Został on zmodyfikowany i obejmuje także przemoc ekonomiczną oraz, coraz powszechniejszą obecnie, cyberprzemoc. Co więcej, ochronie podlegają nie tylko małżeństwa, ale także osoby pozostające w nieformalnych związkach, których z roku na rok jest coraz więcej. Zmieniono również definicję osoby, która stosuje przemoc. W tym wypadku za taką uznaje się osobę zarówno stosującą przemoc domową, jak i osobę, co do której istnieje podejrzenie, że taką przemoc stosuje.

Senat wprowadził aż 10 poprawek. Jedna z nich, polega na wykreśleniu przepisu o konieczności złożenia przez osoby, , których ważność orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności została przedłużona, wniosków o wydanie nowego orzeczenia w celu zachowania prawa do ulg i uprawnień. Przepis ten odnosił się do specustawy covidowej, a jego konsekwencją byłaby konieczność składania wyżej wspomnianych wniosków. Osoby, które by ich nie złożyły, straciłyby 1 czerwca 2023 roku prawo do świadczeń opiekuńczych, kart parkingowych i świadczeń na podstawie przepisów pomocy społecznej.

Niebieska karta

Nowelizacja ustawy o przemocy w rodzinie, wprowadza także zmiany w procedurze niebieskiej karty, która to ma chronić osoby poszkodowane. W tym przypadku wprowadzono m.in. przepis, który to obliguje grupę diagnostyczno – pomocową do monitorowania sytuacji osób lub też rodzin, które są dotknięte przemocą domową i zagrożonych jej wystąpienie. Tutaj ów procedura ma zostać przedłużona, a monitoring sytuacji w rodzinie ma być prowadzony również po zakończeniu niebieskiej karty. Dodatkowo grupa diagnostyczno – pomocowa będzie mogła kontaktować się z poszkodowanymi również za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej

Programy korekcyjno – terapeutyczne

Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wprowadza także dodatkowe formy działań jakie mają być podejmowane wobec osób stosujących przemoc domową. Programy psychologiczno – terapeutyczne mają na celu powstrzymanie osoby stosującej przemoc domową przed dalszym jej stosowaniem oraz rozwijanie umiejętności samokontroli i rozwiązywania problemów bez stosowania przemocy.

Jeżeli taka osoba zostanie skierowana do uczestnictwa w takim programie, będzie miała obowiązek w nim uczestniczyć i go ukończyć, przedstawiając ku temu odpowiednie zaświadczenie. Jeżeli będzie się uchylać od tego obowiązku może zostać ukarana karą grzywny lub ograniczenia wolności – zgodnie ze zmianami w ustawie – Kodeks wykroczeń.

Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej

Ustawa przewiduje utworzenie także Zespołu Monitorującego do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej. Ma to być organ opiniotwórczo – doradczy ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w miejsce obecnie funkcjonującego Zespołu Monitorującego do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Do jego zadań należeć będzie m.in.:

• Monitorowanie działań w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej.
• Inicjowanie zmian przepisów w zakresie jej przeciwdziałania.
• Opracowanie standardów pomocy osobom, które doznają przemocy domowej i pracy z osobami ją stosującą.
• Opiniowanie projektów z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej.

Od kiedy będą obowiązywać nowe przepisy?

Ustawa wchodzi w życie, po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.

Przemoc domowa jest problemem powszechnym, któremu należy zapobiegać. Jako adwokaci od prawa rodzinnego rekomendujemy, by zgłaszać wszelkie jej przejawy. Warto pamiętać, że jest ona podstawą do otrzymania rozwodu z orzeczeniem o winie. Żadnego jej objawu nie należy bagatelizować, ponieważ przemoc rodzi przemoc i praktyka pokazuje, że osoba ją stosująca, będzie systematycznie ją pogłębiała. Leczenie ran spowodowanych doznaną krzywdą może zaś być procesem długotrwałym i często wymagającym profesjonalnego wsparcia psychologiczno – psychiatrycznego. A i to może się okazać niewystarczające. Zespół stresu pourazowego, może towarzyszyć ofiarom nawet do końca życia.

Serdecznie zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub mailowego celem umówienia dogodnego dla Państwa terminu spotkania. Doradzimy, co mogą Państwo zrobić w związku ze stosowaną wobec Państwa przemocą domową.