10 sierpnia 2022

Na czym polega opieka naprzemienna nad dzieckiem? Jak ustanowić opiekę naprzemienną?

opieka-naprzemienna-nad-dzieckiem

Podczas sprawy rozwodowej orzekana jest także opieka nad dzieckiem. Jeżeli rodzice nie są ze sobą skonfliktowani, a do rozwodu doszło bez orzekania o winie, wówczas jej podział nie stanowi problemu. Coraz częściej również orzekana jest opieka naprzemienna nad dzieckiem. Koniecznie przeczytajcie, czym ona jest i dlaczego bywa problematyczna. Czy opieka naprzemienna nad dzieckiem ma wpływ na wysokość alimentów, oraz jak można ją ustanowić?

Czym jest opieka naprzemienna?

Opieka naprzemienna nad dzieckiem to nic innego jak rodzaj sprawowania władzy rodzicielskiej. Aby jej wykonywanie było możliwe obydwoje rodzice muszą posiadać pełną władzę rodzicielską. Opieka naprzemienna to więc nic innego jak sprawowanie pieczy nad nieletnim w ściśle określonych, podobnych, wcześnie ustalonych okresach. W praktyce wygląda to w ten sposób, że w jednym lub kilku tygodniach dziecko przebywa u matki, a następnie w kolejnym tygodniu lub tygodniach proporcjonalnie do czasu spędzonego u matki. W tym miejscu warto zaznaczyć, że w ustawodawca nie wprowadził definicji opieki naprzemiennej, co jednak nie ma wpływu na brak możliwości jej stosowania. Przyjmuje się bowiem, że orzeczenie o niej jest możliwe na podstawie art. 58 i 107 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Należy zaznaczyć, że opieka naprzemienna może znaleźć zastosowanie w konkretnej sytuacji i sąd ją ustalając zawsze kieruje się dobrem dziecka.

Kiedy sprawdzi się opieka naprzemienna?

Opieka naprzemienna sprawdzi się w sytuacji, gdy rodzice nieletniego mieszkają stosunkowo blisko siebie i w związku z czym istnieje możliwość pogodzenia jej sprawowania z uczęszczaniem przez dziecko do placówek oświatowych. Oprócz tego rodzice nie mogą być ze sobą skonfliktowani, stąd też powinna wynikać ona z woli obu stron. Może się jednak zdarzyć, że mimo sprzeciwu jednej z nich sąd i ją narzuci, z uwagi na dobro dziecka.

W tym miejscu warto również nadmienić, że przed podjęciem decyzji o ustanowieniu opieki naprzemiennej, szczególnie w sytuacji, gdy strony są ze sobą skonfliktowane, powinno zostać przeprowadzone badanie przez specjalistów z Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów, którzy zbadają rodziców, a jeżeli wiek nieletniego na to pozwala również i dziecko.

Kryteria do sprawowania opieki naprzemiennej nad dzieckiem

Przed podjęciem decyzji o ustanowieniu opieki naprzemiennej nad nieletnim należy rozważyć takie czynniki jak:

  • sposób sprawowania dotychczasowej opieki nad nieletnim,
  • wolę dziecka w zakresie opieki, w sytuacji gdy jego wiek, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwalają,
  • kwalifikacje rodzicielskie nieletniego,
  • więzi emocjonalne,
  • wpływ, jaki może mieć na małoletniego taka a nie inna forma opieki.

Opieka naprzemienna a władza rodzicielska

W tym miejscu warto podkreślić, że opieka naprzemienna jest jednym ze sposobów wykonywania władzy rodzicielskiej. Aby jej sprawowanie było możliwe, obydwojgu powinna przysługiwać pełnia władzy rodzicielskiej.

Zalety opieki naprzemiennej

Do zalet opieki naprzemiennej nad dzieckiem zaliczyć można:

  • indywidualny kontakt z każdym z rodziców,
  • większa swoboda w kontaktach dziecka z rodzicami i innymi dalszymi członkami rodziny,
  • możliwość budowania równych relacji z obydwojgiem rodziców.

Wady opieki naprzemiennej

Do wad opieki naprzemiennej nad dzieckiem zaliczyć można:

  • utrudniona mobilność – opieka naprzemienna utrudnia przeprowadzkę, ponieważ jako taka sprawdza się wyłącznie przy rodzicach, którzy mieszkają stosunkowo blisko siebie,
  • problemy natury logistycznej,
  • zaburzenie poczucia bezpieczeństwa dziecka,
  • brak stabilizacji, w przypadku młodszych dzieci,
  • koszty związane m.in. z koniecznością przygotowania dwóch osobnych pokojów.

Jak ustanowić opiekę naprzemienną?

Opieka naprzemienna nad dzieckiem może zostać ustanowiona na drodze porozumienia rodziców bądź też orzeczenia sądu. Rodzice mogą ją też ustalić na drodze ugody zawartej przed mediatorem.

500 plus a opieka naprzemienna

Jeżeli chodzi o świadczenie wychowawcze, 500 plus, w takim przypadku ustalane jest ono każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującej za dany miesiąc. Tak więc, w przypadku posiadania wyłącznie jednego dziecka, każdy z rodziców otrzyma po 250 zł.

Warunek ten wynika z art. 5 ust. 2a ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, 500 złotych może być podzielone na pół między rodziców w sytuacji, kiedy sąd przyznał rodzicom opiekę naprzemienną.

Opieka naprzemienna a alimenty na dziecko

Należy w tym miejscu nadmienić, że nie ma żądnych podstaw prawnych, aby móc stwierdzić, że sprawowanie opieki naprzemiennej znosi obowiązek alimentacyjny. Sądy bardzo wnikliwie analizują możliwości finansowe obojga rodziców, wszystko po to, aby nie doszło do pogorszenia ich sytuacji materialnej i by w równym stopniu mogli zapewnić małoletniemu życie na dostatnim poziomie, jak przed rozwodem. W praktyce, koszty utrzymania dziecka leżą więc w gestii obojga rodziców po połowie, stąd też nie da się określić żadnych konkretnych kwot. W kwestii opłat za dodatkowe zajęcia dla dziecka, wizyty u dentysty itp. rodzice winni ustalać między sobą, stąd też tak ważna jest zgoda obojga, w kwestii dzielenia się obowiązkami i pieczą nad małoletnim.

Opieka naprzemienna nad dzieckiem po rozwodzie wydaje się stosunkowo dobrym rozwiązaniem, działającym na korzyść małoletniego, które może tylko zyskać na takiej sytuacji, poprzez m.in. zacieśnienie więzi z poszczególnymi rodzicami. Warunkiem jednak koniecznym, aby mogła być ustanowiona jest umiejętność zarządzania trudnymi emocjami u rozstającej się pary.

Siedziba główna:
ul. Ariańska 18/7
31-505 Kraków

sprawdź na mapie

Dane kontaktowe:

Adw. Marcin Czekaj
tel: +48 608 474 523
e-mail: m.czekaj@cswadwokaci.pl

Adw. Paulina Wilk
tel: +48 505 966 861
e-mail: p.wilk@cswadwokaci.pl