Czym charakteryzuje się prawo rodzinne?

Prawo rodzinne stanowi fundamentalną gałąź prawa cywilnego w Polsce, które reguluje różnorodne aspekty relacji w rodzinie oraz związane z nią obowiązki i prawa. Jest to obszerny zbiór norm i zasad prawnych, które dotyczą m.in. stosunków majątkowych i niemajątkowych między małżonkami, krewnymi, a także związanych z opieką nad nieletnimi i przysposobieniem. Opiera się głównie na Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym uchwalonym w 1964 roku, który od tamtej pory był wielokrotnie nowelizowany. Ponadto, prawo rodzinne znajduje swoje odzwierciedlenie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych aktach ustawowych i przepisach międzynarodowych. W tym artykule przyjrzymy się temu, czym charakteryzuje się prawo rodzinne?

Źródła prawa rodzinnego

W Polsce głównym źródłem prawa rodzinnego pozostaje ustawa z dnia 25 lutego 1965 roku, tj. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Znajdują się w nim regulacje wszelkich stosunków rodzinnych opartych m.in. na małżeństwie, pokrewieństwie czy powinowactwie. Możemy w nim odnaleźć także przepisy wykraczające poza tę materię, a które odwołują się bezpośrednio do osobowego prawa cywilnego i dotyczą stosunków opiekuńczych.

Oprócz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do podstawowych aktów prawnych, które odwołują się w całości lub części do rodziny wyszczególnić powinniśmy:

• Ustawa z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.
• Ustawa z 19.08.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.
• Ustawa z 12.03.2004 r. o pomocy społecznej.
• Ustawa z 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
• Ustawa z 07.09.2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
• Ustawa z 09.06.2011 o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
• Ustawa z 28.11.2014 r. prawo o aktach stanu cywilnego.
• Kodeksy: kodeks pracy, karny (rozdział XXV), cywilny oraz kodeks postępowania cywilnego.

Mówiąc o źródłach prawa rodzinnego w Polsce, nie wolno zapominać także o ratyfikowanych przez Polskę umowach międzynarodowych, w tym m.in. Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Konwencji o Prawach Dziecka z 20.11.1989 roku, w której to potraktowano dziecko jako samodzielny podmiot prawa.

Podstawowe pojęcia związane z prawem rodzinnym to m.in. władza rodzicielska, kuratela, adopcja, opiekun, obowiązek alimentacyjny oraz prawo małżeńskie. Prawo rodzinne precyzyjnie określa prawa i obowiązki każdego członka rodziny, m.in. obowiązek posłuszeństwa dzieci względem rodziców oraz regulacje dotyczące małżeństwa, wspólnoty majątkowej i rozwodu.

Zasady prawa rodzinnego

Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w nawiązaniu do Konstytucji RP, konkretyzuje fundamentalne zasady dotyczące małżeństwa i rodziny, do których należą:

1. Zasada równorzędności świeckiej i wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa.
2. Zasada monogamii, wymagająca wierności małżeńskiej.
3. Zasada trwałości związku małżeńskiego i przez ten związek założonej rodziny.
4. Zasada równouprawnienia małżonków oraz trwałości małżeństwa.
5. Zasada dobra dziecka i równych praw dzieci bez względu na ich pochodzenie, która to nakłada obowiązek ochrony i służenia jego dobru i rozwojowi.
6. Zasada ochrony rodziny przez państwo.

Głównym celem prawa rodzinnego jest ustanowienie i zachowanie porządku norm i zasad w życiu społecznym i rodzinnym oraz ochrona praw i obowiązków podmiotów tego prawa. W przypadku konfliktów lub braku porozumienia między stronami rodzeństwa, niezbędne jest stosowanie przepisów Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego lub skorzystanie z pomocy doświadczonego adwokata.

Kiedy potrzebna jest pomoc adwokata od spraw rodzinnych?

W niektórych przypadkach dotyczących prawa rodzinnego konieczne staje się skorzystanie z pomocy prawnika i drogi sądowej, np. przy nadaniu lub odebraniu praw rodzicielskich, adopcji czy rozwodzie. Kancelaria adwokacka CSWAdwokaci oferuje wsparcie prawnicze w sprawach rodzinnych, m.in. reprezentację klientów w sprawach rozwodowych, ustalaniu opłat alimentacyjnych, regulacji kontaktów z dziećmi oraz sprawach adopcyjnych. Dzięki specjalistycznej wiedzy i doświadczeniu, kancelaria zapewnia skuteczną pomoc w rozwiązywaniu problemów prawnych związanych z prawem rodzinnym i opiekuńczym. Wiemy, jak trudne mogą być dla Państwa sprawy rozwodowe i te dotyczące opieki nad dziećmi czy podziałem majątku, dlatego zachęcamy do kontaktu.